Z kart historii


Historia Opatowca jako osady sięga końca XI wieku gdy Judyta, żona Władysława Hermana, nadała osadę opactwu Benedyktynów z Tyńca. Na prośbę opata tynieckiego Modliboga w 1271 roku osada Opatowiec otrzymała prawa miejskie i ustanowiono w niej jarmark. W 1283 roku opat tyniecki założył tu klasztor dominikanów. W owym czasie głównym źródłem utrzymania mieszkańców tych terenów był handel i rzemiosło. Rozwój społeczno-gospodarczy zapewniała Wisła, droga z Wilna do Krakowa, zwana drogą Jagiellońską oraz szlak pielgrzymów do grobu św. Jakuba w Santiago de Compostella. Zgodnie z relacjami Jana Długosza na wysokiej lessowej skale w XV wieku znajdował się częściowo murowany kościół parafialny, a patronowali mu apostołowie Szymon i Juda oraz Jakub. W XVIII wieku w związku z zagrożeniem osunięcia się świątyni do wody został on rozebrany, a siedzibę parafii przeniesiono w miejsce dawnego kościoła klasztornego. Do dnia dzisiejszego w Opatowcu istnieje kościół pod wezwaniem św. Jakuba, stanowiący świadectwo wielowiekowego kultu Apostoła. W XV wieku funkcjonował tutaj port rzeczny wraz ze spichlerzami w Opatowcu i Rogowie, w związku z czym miastu nadano prawo do drugiego jarmarku.

W 1474 r. Kazimierz Jagiellończyk zwołał pospolite ruszenie na wypadek wojny z Węgrami oraz przyjął szacha perskiego układającego się z królem na rzecz wojny z Turcją. Pod koniec XV w. król Jan Olbracht ufundował szpital, stąd wzięła się nazwa jednej z ulic Opatowca – Szpitalnej. Opatowiec po rozbiorach stał się miastem nadgranicznym, a w 1869 roku na mocy ukazów carskich utracił prawa miejskie. Z dawnej świetności pozostał jedynie imponujący rynek, wraz z układem sąsiednich ulic na planie kwadratu oraz kościół parafialny. Stąd wywodzi się według tradycji pierwszy polski święty Andrzej Świerad oraz wykładowca Akademii Krakowskiej Marek z Opatowca.

Pieczec.jpg

Szlak św. Jakuba

W następstwie unii polsko-litewskiej w centrum Europy powstał trakt królewski i kupiecki łączący Kraków i Wilno tzw. Szlak Jagielloński. Stanowił on pomost dla wymiany kulturowej między cywilizacją łacińską i bizantyjską. Szlak Jagielloński stanowi część historycznego szlaku handlowego pod nazwą Via Regia łączącego Wschód z Zachodem Europy.  W ramach Parku Turystyczno-Kulturowego „Via Jagiellonica” w Gminie Opatowiec tworzony jest Park pielgrzymów do św. Jakuba.